Skip to content Skip to main navigation Skip to footer

Blog

Bankaların POS cihazlarından aldıkları komisyon caiz midir?

Bankalar vermiş oldukları kredi kartları sayesinde üye işyerlerine İmprinter ve POS makineleri kurarak işyerinin bu cihazlardan yaralanmasını sağlar. Kredi kartının kullanımı sayesinde fazla vakit ve emek kaybetmeksizin hesaplar düzenli bir şekilde tutulmakta, alacağın gerek müşteriden gerekse bankadan tahsili sırasında işlemler elektronik ortamda gerçekleştiğinden daha hızlı ve güvenli bir şekilde yapılmaktadır. Banka, hem borçluya kefil olmakta hem de iş yerinin takip edip tahsil etmesi gereken alacağı takip ve tahsil etmektedir. Bu hizmetlere karşı bankanın aldığı para, faiz değil,  hizmetin bedelidir, bu da caizdir.  Bu bedeli kart sahibinin ödemesi gerekirken çoğu zaman satıcı ödemektedir.

Benzer bir soru-cevap için lütfen aşağıdaki linki tıklayınız:

www.fetva.net/yazili-fetvalar/faizli-bankalarin-pos-cihazlarini-kullanmak-caiz-midir.html

Nikâh esnasında kadının üç talaktan birini alma hakkı var mıdır?

Fıkıh kitapları kadına erkeğin boşama hakkının verilebileceğini söylerler. Ancak Kur’an buna manidir. Mezhepler kadının “iftida” hakkını elinden almışlar ve yetkileri olmadığı halde ona böyle bir hak tanımışlardır. Kur’an’a göre talak erkeğin hakkı, iftida da kadının hakkıdır. Bu haklardan biri diğerine geçmez. Dolayısıyla kadına, nikah sırasında talak hakkı verilmiş, o da bu hakkı kullanarak kocasından ayrılmışsa yaptığı boşama geçersizdir.

Kadının talak değil iftida hakkı vardır. Kadın kocası ile birlikte yaşamayacağına karar verirse durumu yetkililere bildirir, onlar da bunun yerinde olduğunu anlarlarsa kadına iftida hakkını verirler. Bu durumda kadın kocasından aldığı mehri iade ederek kocasından ayrılır.

Açıklamalı bilgi aşağıdaki linkte bulunan yazıdadır:

www.suleymaniyevakfi.org/arastirmalar/kadinin-bosanmasi.html

Başı açık bir kadınla evli olan erkek ahirette azap görür mü?

Dinimizde suçun şahsiliği prensibi esastır. Kim günah işlerse ceza ona verilir. Bu açıdan başı açık olan eşle evli olan erkek, uygun zamanlarda eşine gerekli uyarıları yapar. Ona örtünme ile ilgili ayetleri ve hadisleri okur, okutur. Bundan sonrası kadına kalmıştır. Dilerse başını örter, günahtan kurtulur; dilerse örtmez, günahkâr olur. Koca bu yüzden eşine baskı yapamaz.

Benzer bir soru-cevap için lütfen aşağıdaki linki tıklayınız:

www.fetva.net/yazili-fetvalar/bir-erkegin-karisina-emir-verme-hakki-ve-yetkisi-var-midir.html

NOT:  Bu konuda sitemizin ana sayfasında yer alan BAŞÖRTÜSÜ VE ÖRTÜNME başlıklı dosyayı incelemenizi tavsiye ederiz. Orada bulunan yazıların çıktısını alıp birlikte okuyabilirsiniz.

www.suleymaniyevakfi.org/arastirmalar/basortusu-ve-ortunme.html

Karanlıkta namaz kılmak mekruh mudur?

Karanlıkta namaz kılmayı yasaklayan ayet veya hadis yoktur. Aksine Resûlullâh’ın karanlıkta namaz kıldığı rivayet edilmiştir. Konuyla ilgili bir hadis şöyledir:

Âişe validemiz şöyle demiştir:

“Ben Resûlullah’ın ön tarafında, ayaklarım onun kıblesine (yani secde ede­ceği yere) gelmek üzere uyurdum. O secdeye vardığı zaman eliyle beni dürterdi, ben de ayaklarımı geriye çekerdim. Secdeden kalktığı zaman yine uzatırdım.” Âişe validemiz devamla demiştir ki: “O zamanlarda evlerde kandiller (yani ışık­lar) yoktu.” (Buhârî, Salât, 22, 104; Müslim, Salât, 272; Nesâî, Tahâret, 19; Muvatta, Salâtü’l-Leyl, 2; Ahmed b. Hanbel, 6/148, 225)

Önemli olan secde edilecek olan yerin namaz kılmaya elverişli olmasıdır. Bazen namaz kılınacak yerde namaza engel bir necaset veya secde edildiğinde kişiye zarar verebilecek cam kırıkları, iğne vb. şeyler bulunabilir. Eğer böyle bir şey yoksa karanlıkta namaz kılmakta herhangi bir sakınca olmaz.

Cevabın yayımlandığı yer için bkz: Yahya Şenol-Enes Alimoğlu, İnsanlık Tarihi Boyunca O Namaz, Süleymaniye Vakfı Yayınları, 3. Baskı, İstanbul, 2016, s. 179-180.

Dinini yaşamayan Müslümanlarla ilişkilerimiz nasıl olmalı?

İnsanlara doğruları tebliğ etmeden, anlatmadan onları müşrik diye damgalamak doğru olmaz. Bizim insanları müşrik olanlar-olmayanlar diye ikiye ayırmak gibi bir hakkımız da yok yetkimiz de… Biz elimizden geldiği kadar doğruları yaşamak ve anlatmakla sorumluyuz. Bundan sonrası insanlara kalmıştır. Bu esnada onlarla bayramlaşmalar dâhil her türlü ilişkilerimizi sürdürmeye devam etmek durumundayız. Bu ilişkiler bizim imanımızı asla zedelemez. Bu gibi kişilerle görüşmenizde, arkadaşlık etmenizde dinen herhangi bir sakınca olmaz. Evinize de çağırabilirsiniz. Birlikte olduğunuz zamanlarda doğruları onlara anlatmaya çalışırsınız. Sadece farklı düşünüyor ve inanıyorlar diye onları dışlamanız doğru olmaz. Neticede Allah Teâlâ insanları inanıp inanmama konusunda serbest bırakmıştır.

İmanı zedeleyecek olan ilişkiler; Müslümanlarla savaş halinde olan, Müslümanları yurtlarından sürüp çıkaran ve onlara destek verenlerle olan ilişkilerdir. Bunlar bizim üç kırmızı çizgimizdir. Bunları ihlal etmeyenler gayrimüslim dahi olsalar onlarla iyi ilişkiler içinde olmalıyız. Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:

“Allah, din hususunda sizinle savaşmayan ve sizi yurdunuzdan çıkarmayan kimselere iyilik etmenizi ve değer vermenizi yasaklamaz. Allah değer bilenleri sever. Allah sadece, din hususunda sizinle savaşmış, sizi yurdunuzdan çıkarmış ve çıkarılmanıza destek vermiş kimselere yakınlık göstermenizi yasaklar. Onlara yakınlık gösterenler zalimlik etmiş olurlar.” (Mümtahine, 60/8–9)

Müslüman olmayanlarla ilişkiler konusunda sitemizde bulunan bir yazıyı okumak için lütfen aşağıdaki linki tıklayınız:

www.suleymaniyevakfi.org/arastirmalar/musluman-olmayanlarla-iliskiler.html

Diyanet niçin hâlâ kandilleri kutluyor?

Diyanet İşleri Başkanlığı devlete bağlı resmi bir kuruluştur. Bizim gibi hür ve serbest değillerdir; her istediklerini söyleyemezler. Onlar bu gibi konularda, kendilerine göre bir siyaset uyguluyorlar. Türk milleti içinde kök salmış ve artık tam bir gelenek halini almış bu gibi konularda onlardan aksi bir davranış beklemek pek de gerçekçi değildir.

Her konuda en büyük görev ise bilinçli Müslümanlara düşmektedir. Vatandaş bilinçlendikçe Diyanetin tavrı da değişir.

Kandil Geceleri hakkında sitemizde bulunan yazıyı okumak için lütfen aşağıdaki linki tıklayınız:

www.suleymaniyevakfi.org/tarih-arastirmalari/kandil-geceleri.html

Babam hiçbir akrabamız ile görüşmüyor. Bu sorunu nasıl düzeltiriz?

Babanıza akraba ile iyi geçinmeyi tavsiye eden ayet-i kerimeleri gösterin. Allah’ın ve peygamberinin bu işe ne kadar önem verdiğini izah etmeye çalışın. Eğer kendisi okuma yazma biliyorsa bizzat ona okutun; bilmiyorsa siz okuyun, o dinlesin. Bunun yanı sıra onun sevdiği, beğendiği bir hoca efendi varsa onu ziyarete gidin; durumu bir de o izah etsin. Her şeye rağmen hâlâ yanlışta ısrar ederse siz yine de babanızı üzmemeye, kırmamaya çalışın fakat akrabanızla ilişkinizi hiçbir zaman kesmeyin. O istemese de siz onlarla görüşün. Bu konuda babanızın “hakkımı helal etmem” demeye hakkı yoktur. Zira Allah’ın emrettiği bir hususu hiç kimsenin yasaklamaya hakkı yoktur. Allah Teâlâ şöyle buyurmaktadır:

“Ey insanoğlu! Annen ve baban seni, körü körüne Bana ortak koşman için zorlarlarsa, onlara itaat etme; dünya işlerinde onlarla güzel geçin; Bana yönelen kimsenin yoluna uy; sonunda dönüşünüz Bana’dır. O zaman, yaptıklarınızı size bildiririm.” (Lokman, 31/15)

“Adını anarak birbirinizden bir şeyler istediğiniz Allah’a karşı gelmekten sakının ve akrabalık bağlarına saygı gösterin.” (Nisa, 4/1)

“Allah’a kulluk edin, O’na hiçbir şeyi ortak koşmayın. Ana-babaya, akrabalara, yetimlere, düşkünlere, yakın ve uzak komşuya, yanınızdaki arkadaşa, yolcuya ve size hizmet eden kimselere iyilik edin. Allah, kendini beğenip öğünenleri elbette sevmez. “ (Nisa, 4/36).

“Akrabalarına, düşküne ve yolcuya hakkını ver, elindekileri de hepten savurma.” (İsra, 17/26).

Resûlullâh sallallahu aleyhi ve sellem , “Kime iyilik edeyim ya Resulallah!” diye soran bir sahâbîye, “Annene, babana, kız kardeşine, erkek kardeşine ve bunları takip eden akrabalarına iyilik etmek senin görevindir” şeklinde cevap vermiştir. (Buhârî, Edeb, 25).

Bir başka hadislerinde ise şöyle buyurmuştur:

“Allah’a ve ahiret gününe iman eden kimse misafirine ikram etsin. Allah’a ve ahiret gününe iman eden kimse akrabasına iyilik etsin. Allah’a ve ahiret gününe iman eden kimse ya faydalı söz söylesin veya sussun!” (Buhârî, Edeb 85; Müslim, İman 74, 75.)

Namaz kılan birini ön saftan arka safa çekmek diye bir şey var mı?

Ön safta yer olmadığı için yalnız başına arkada namaz kılmak mecburiyetinde kalan kimsenin durumunda ihtilâf edilmiştir.

a. İmam Şafii’ye göre, bu kimse ön saftan birini yanına çekmeden tek başına kılar. Çünkü eğer ön saftan birini yanına çekecek olursa evvelâ o kim­seyi ön safta bulunmanın faziletinden mahrum eder ve ayrıca o safta da bir gedik açmış olur. Bu bakımdan yalnız başına kılar.

b. İmam Malik’e göre ise, safların arkasında namaz kılan kimsenin na­mazı tamdır. Önden bir kimseyi yanına çekmesine lüzum yoktur. Şayet çe­kecek olursa, çekilen kimse o adama itaat etmemelidir.

c. Bazı âlimler de ön safta bulunan bir kimseyi arka safa çekmenin o kimseye zulüm olduğunu söylemişlerdir.

d. Hanefilere göre ise, o kimse imam rükû’a eğilmek isteyinceye kadar bir kimsenin dışarıdan gelmesini bekler. Gelmeyeceğini anlayınca da imam rükû’a varmadan ön safta bulunan birisini yanına çeker ve namazım öyle kılar. Bu hareketiyle hadis-i şerifteki nehye muhatap olmaktan kurtulur.

Şafiî ulemasının çoğunluğuna göre bu durumda kalan kimse namaza dur­duktan sonra ön safta bulunan bir kimseyi çekerek yanına durdurur. O kimse de bu adamın isteğine itaat etmekle büyük ecirlere nail olur.

Her ne kadar hüküm bu ise de, zamanımız insanlarının bunu bilmeme­si, tatbikinden doğacak mahzurları da göz önüne alarak safta tek başına na­mazını kılabileceği ifade edilmiştir.

Nimet-i İslâm müellifi merhum Mehmed Zihni Efendi’nin şu kıymetli mütalaasını da unutmamak lâzımdır:

“Yalnız durmak zamanınızda evlâdır. Çünkü namaz meselelerini bil­memek halkın büyük çoğunluğu arasında yaygın olduğundan çekilen kişi­nin namazının fasit olma ihtimali vardır.”

KAYNAK: Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Necati Yeniel, Hüseyin Kayapınar, Kontrol: Mehmed Savaş, Şamil Yayınevi, İstanbul, 1988, c: 3, s: 47-48.

Kadınların epilasyonla vücuttaki tüylerini yok etmeleri caiz midir?

Kadınların kadınlara avreti göbek ile diz kapakları arasındaki yerlerdir. Bir kadın, arzu duysun veya duyma­sın diğer bir kadının dizkapağı ile göbeğinin arasına bakamaz. Bu sebeple bir kadın, başka bir kadının yanında diz kapağı ile göbeğinin arasını kapamak zorun­dadır, bu ona farzdır. Dolayısıyla bayan kuaförde epilasyon için bu bölgenin açılmaması gerekir. Aynı şey ağda için de geçerlidir. Bunun dışında kalan bölgelere epilasyon yapılmasında bir sakınca yoktur.

www.suleymaniyevakfi.org/arastirmalar/basortusu-ve-ortunme.html

Meriç ismini değiştirmek gerekir mi? Bir sakıncası var mı?

Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem, yeni Müslüman olan sahabilerden sadece isimleri İslam’a aykırı olanların isimlerini değiştirmiş, diğerlerine isimlerini değiştirmeleri gerektiğini söylememiştir. Meriç isminin İslam’a aykırı bir tarafı yoktur. Dolayısıyla değiştirilmesi gerekmez.

Resûlullâh münafıkların lideri Abdullah b. Übeyy’i niçin öldürtmedi?

Munâfikûn sûresinde Abdullah b. Übeyy ve arkadaşlarının mürted olduğu açıkça ifade edilmektedir. Allah Teâlâ şöyle buyurur:

“Bunun sebebi şudur: Onlar inandılar, sonra kâfir oldular, bu yüzden kalplerinde yeni bir huy oluştu; artık onlar anlamazlar.

Onları gördüğün zaman kalıpları hoşuna gider, konuşurlarsa sözlerini dinlersin. Onlar sanki dayanmış keresteler gibidirler. Her gürültüyü kendi aleyhlerine sanırlar. Onlar düşmandır, onlardan sakın. Allah onları kahretsin! Nasıl olup da döndürülüyorlar?” (Munâfikûn, 63/3-4)

Allah Teâlâ onların müminken kâfir olduklarını ama yine de mümin gözükmeye çalıştıklarını açıkça beyan ettikten sonra onlara karşı olan davranış biçimini şöyle bildirmektedir:

“…Onlar düşmandır, onlardan sakın…”

Nebîmiz bu emre uygun olarak davranmıştır.

“Resûlullâh’ın Abdullah b. Übey gibileri öldürtmemesinin sebebi, “Muhammed güçlendi, şimdi arkadaşlarını öldürtüyor” diye konuşmalarına engel olmak içindir.” şeklindeki iddia öteden beri yapılır. Ancak bu, Nebîmizin, bazı şartlarda Allah’ın emirlerini uygulamadığı anlamına gelir ki bu, ona yapılacak en büyük iftira olur.

NOT: Mürtedlerin öldürülüp öldürülmeyecekleri ile ilgili olarak aşağıdaki linkte yer alan cevabımızı okumanızı tavsiye ederiz:

www.fetva.net/yazili-fetvalar/murtedler-oldurulmeli-mi.html

Bunun yanı sıra gayrimüslimlerle ilişkiler konusunda www.suleymaniyevakfi.org sitemizde bulunan “Müslüman Olmayanlarla İlişkiler” başlıklı yazıyı da okumanızı tavsiye ederiz. Yazıya aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:

www.suleymaniyevakfi.org/arastirmalar/musluman-olmayanlarla-iliskiler.html

Yemin keffareti olarak bir fakire 10 günlük yemek parası verilebilir mi?

Yemin keffareti ile ilgili olarak Allah Teâlâ Kur’ân-ı Kerim’de şöyle buyurmuştur:

“Allah, kasıtsız olarak ağzınızdan çıkıveren yeminlerinizden dolayı sizi sorumlu tutmaz, fakat bilerek yaptığınız yeminlerden dolayı sizi sorumlu tutar. Bunun da keffâreti, ailenize yedirdiğiniz yemeğin orta hallisinden on fakire yedirmek yahut onları giydirmek yahut da bir köle azat etmektir. Bunları bulamayan üç gün oruç tutmalıdır. Yemin ettiğiniz takdirde yeminlerinizin keffareti işte budur. Yeminlerinizi koruyun (onlara riayet edin). Allah size ayetlerini açıklıyor; umulur ki şükredersiniz!” (Mâide, 5/89)

On miskin olabilmesi için bir fakirin 10 ayrı günde yedirilmesi gerekir. Bu, ayetin delaletidir. 

Ancak keffaret, kişinin ailesine yedirdiğinin ortalaması olarak verilmelidir, fitre olarak değil. Ayetteki “ailenize yedirdiğiniz yemeğin orta hallisinden” ifadesi bunu göstermektedir.

Bir kız üvey kardeşlerinin yanında başı açık durabilir mi?

Onlar her ne kadar örfen sizin üvey kardeşiniz sayılırsa da dinen onlar size helal, siz de onlara helal olursunuz. Yani yabancı erkek konumundadırlar. Dolayısıyla onların yanında başı açık bir şekilde bulunmanız caiz değildir.

Allah Teâlâ Nûr Suresinin 31. aye­tinde şöyle buyurur:

“Mümin kadınlara da söyle gözlerini sakınsınlar; edep yerlerini ve çevresini örtsünler. Görünen kısım dışındaki süslerini açmasınlar.  Başörtülerini yakaları üstüne kadar indirsinler. Kocaları,  babaları, kocalarının babaları, oğulları, kocalarının oğulları, erkek kardeşleri, erkek kardeşlerinin oğulları, kız kardeşlerinin oğulları, kendi kadınları, elleri altında bulunan esirler, ele bakar hale gelmiş ve erkekliği kalmamış kimselerle kadınların edep yerlerinin farkına varamamış çocuklar dışında hiç kimseye süslerini açmasınlar…” (Nûr, 24/31)

Bu ayete göre Müslüman bir hanım sadece yukarıda belirtilen kimselerin yanında başını açabilir.

Üç aylarda vefat edenler gerçekten sorguya çekilmezler mi?

Hayır, böyle bir şey yoktur. Kıyamet günü Allah Teâlâ’nın huzurunda O’nun elçileri dâhil hesap vermeyecek, sorguya çekilmeyecek hiç kimse olmayacaktır. Bu gerçeği bildiren bazı ayetler şöyledir:

Kendilerine elçi gönderilenlere elbette soracağız. Elbette elçilere de soracağız!” (A’râf, 7/6)

Kur’an, hem senin için hem de halkın için doğru bilgidir. Yakında bu konuda sorguya çekileceksiniz.” (Zuhruf, 43/44)

“Tercihi Allah yapsaydı sizi bir tek toplum (ümmet) yapardı. Ama o, sapıklığı tercih edeni sapık sayar, hidayeti tercih edeni de yoluna kabul eder. Yaptıklarınızdan elbette sorumlu tutulacaksınız.” (Nahl, 16/93)

 “Size verilen nimetlerden işte o gün sorguya çekileceksiniz.” (Tekâsür, 102/8)

 

Tiyatrolarda kılık değiştirmek günah mı?

Bazı hadislerde kadınların erkeklere, erkeklerin de kadınlara benzememesi gerektiği yönünde uyarılar vardır. Fakat bunlar hayat tarzı ile ilgilidir. Yani kadınların tıpkı erkekler gibi giyinip onlar gibi hareket etmeye çalışması ya da erkeklerin kadınlar gibi giyinip onlar gibi davranmaya başlaması… Fakat şaka, eğlence olarak veya tiyatro gibi oyunlarda görülen kılık değiştirmeler bu yasağın kapsamına dâhil değildir. Bunlar mubah eğlencelerdir. Dolayısıyla bunlar günah değildir.