Skip to content Skip to main navigation Skip to footer

Blog

Kâr ve zarara katlanmadan sabit bir gelir karşılığı ortaklık kurulur mu?

Böyle bir ortaklık caiz olmaz. Alınan para faiz olur. Ortaklık kurulmak isteniyorsa anlaşılan hisse anlaşılan bedel karşılığında satın alınır. Şirket kâr ederse kârı, anlaştıkları oranda paylaşırlar. Zarar edilmesi durumunda ise her ortak hissesi oranında zarara katlanır.

Daha geniş bilgi için lütfen aşağıdaki linkleri de tıklayınız:

www.fetva.net/yazili-fetvalar/zarara-katlanmadan-sadece-kara-dayali-ortaklik-kurulabilir-mi.html

www.fetva.net/yazili-fetvalar/sabit-bir-kar-garantisi-ile-ortaklik-yapmak-caiz-mi.html

Bankaların avukatlığını üstlenmek caiz midir?

Bankaların faiz dışı alacaklarının tahsili için avukatlık yapılabilir. Ancak, faiz alacakları için bu hizmetin verilmesi caiz değildir.

Allah Teâlâ şöyle buyurmaktadır:

“Kim iyi bir işe aracılık ederse onun da o işten bir nasibi olur. Kim kötü bir işe aracılık ederse onun da ondan bir payı olur. Allah her şeyin karşılığını vericidir.” (Nisa, 4/85)

“İyilikte ve fenalıktan sakınmakta yardımlaşın, günah işlemek ve aşırı gitmekte yardımlaşmayın.” (Maide, 5/2)

Sibel isminin anlamı nedir, bu isimde bir sakınca var mıdır?

Türk Dil Kurumu Kişi Adları Sözlüğü‘ne göre Sibel ismi Türkçe kökenli olup aşağıdaki anlamlara gelmektedir:

1. Buğday başağı.

2. Henüz yere düşmemiş yağmur damlası.

Görüldüğü gibi bu ismin anlamlarında dinimize aykırı herhangi bir durum söz konusu değildir. Bu yüzden Sibel’in kız çocuklarına isim olarak konulmasında bir sakınca olmadığı gibi bu ismin değiştirilmesi de gerekmemektedir.

İsmin hangi durumlarda değiştirilmesi gerektiğine dair lütfen aşağıdaki linki tıklayınız:

www.fetva.net/yazili-fetvalar/isim-hangi-durumlarda-degistirilmelidir.html

Jokeylik yapmak günah mıdır?

Çocuklara, gençlere ve arzu eden yetişkinlere  ata iyi binmeyi öğretme anlamına jokeyliğin meslek edinilmesine bir sakınca yoktur. Bilakis sevap vardır. Çünkü Nebimizin at yetiştiriciliği ve biniciliğine ilişkin yönlendirici sözleri vardır. Ama kumar türü at yarışlarında görev alma anlamında jokeylik caiz değildir. Zira bu tür binicilikte Kur’an’ın yasakladığı “günah olan işlerde yardımlaşma” vardır. Allah Teâlâ şöyle buyurmaktadır:

“İyilikte ve fenalıktan sakınmakta yardımlaşın, günah işlemek ve aşırı gitmekte yardımlaşmayın.” (Mâide, 5/2)

“Müminler! Hamr (kişiyi sarhoş edip uyuşturan şey) kumar, dikili taşlar ve fal okları şeytan işi pisliklerdir. Onlardan uzak durun ki umduğunuza kavuşasınız.

Şeytanın istediği tek şey, hamr (kişiyi sarhoş edip uyuşturan maddelerle) ve kumarla aranıza düşmanlık ve kin sokmak, bir de  Allah’ın zikri (olan Kur’an) dan ve namazdan sizi alıkoymaktır. Artık vazgeçersiniz değil mi?” (Mâide, 5/90-91)

Ali Rıza Demircan

Borcun erken ödenmesi durumunda yapılan iskonto faiz midir?

Fakihlerin çoğu, erken ödemeye karşılık yapılan indirimi, borcu geciktirmeye karşılık yapılan ilaveye benzeterek borcun indirimini faiz saymışlardır. Fakat böyle bir benzerlik faiz ile alım satım arasında da kurulabilmektedir. Bu tür konularda esas olan, benzerlikler değil, farklılıktır.

Abdulaziz Bayındır’ın Ticaret ve Faiz kitabının ilgili bölümü şöyledir:

“… İbn Kayyım el-Cevziyye iskontoyu caiz görür. Ona göre, “Borcu erken ödemeye karşılık yapılan indirim faizin tam zıddıdır. Çünkü faiz, vadeyi uzatmaya karşılık borcu artırmaktır ama bu, vadeyi kısaltmaya karşılık borcu azaltmaktır. İki taraf da bundan yararlanır.  Haram sayanlar, faize kıyaslamışlardır ama “Ya vadesinde öde, ya da borcu artır” sözü ile “Borcunu erken öde, bir yüzlük bağışlayayım” sözü arasındaki açık fark görmezlikten gelinemez. Biri nerede diğeri nerede? Bunu yasaklayan ne bir nas, ne  bir icma ne de sahih bir kıyas vardır.

İbn Kayyım bunun, İbn Abbas’ın görüşü olduğunu, Ahmed b. Hanbel’den yapılan iki rivayetten  birinin böyle olduğunu, bunu ondan İbn Ebî Musa ve bir başka kişinin rivayet ettiğini ve hocası İbn Teymiyye’nin de bu görüşü tercih ettiğini bildirmektedir. (İbn Kayyım el-Cevziyye, İ’lâmu’l-Muvakkıîn, c: 3, s. 371).

İbn Kayyım’ın dediği doğrudur. Bu tür iskontoyu yasaklayan ne ayet ne de hadis vardır. Ayet ve hadislerdeki riba, borca yapılan ilavedir. Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:

“İnsanların malları içinde artsın diye faize verdiğiniz şey (borç) Allah’ın yanında artmaz.” (Rûm, 30/39)

“Müminler” Allah’tan korkun, faizden geriye ne kalmışsa  bırakın. Eğer inanan kişilerseniz (böyle yaparsınız.)” (Bakara, 2/278)

Allah’ın elçisi şöyle buyurmuştur:

“…Kim artırır veya fazlasını isterse faize girmiş olur.” (Müslim, Müsâkat, 82/1584)

Bu tür konularda esas olan benzerlik değil, farklılıktır. Kadınla erkek de birbirine benzer; ama birine kadın, diğerine erkek denmesi oradaki farklılıktan dolayıdır. Burada da farklılık vardır; faiz  borca ilâve, iskonto ise indirimdir. İndirime faiz denmeyeceği için iskontoyu faiz kapsamına almak yanlış olur.”

Ayrıntı için bkz. Abdulaziz Bayındır, Ticaret ve Faiz, Süleymaniye Vakfı Yayınları, İstanbul, 2007, 91 vd.