Kadir suresinin tarafımızdan yapılan meali şöyledir:
İyiliği sonsuz, ikramı bol Allah’ın adıyla
1) Biz Kur’ân’ı kadir gecesinde indirdik.
2) Kadir gecesi nedir, nereden bileceksin?
3) Kadir gecesi, bin aydan hayırlıdır.
4) O gece melekler, yanlarında o ruh (emir) olduğu halde Rablerinin izniyle her bir emir için inerler.
5) O, tanyeri ağarıncaya kadar esenlik gecesidir.
Meleklerin ve ruhun ineceğinin belirtildiği 4. ayetle ilgili açıklamamız ise şöyledir:
“Hâ, Mîm. Her şeyi açıklayan Kitaba yemin olsun,
Biz onu mübarek bir gecede indirdik, biz insanları uyarırız.
Karara bağlanmış görevler o gece taksim edilir.
Tarafımızdan verilmiş bir emre göre elçileri (melekleri) yerlerine göndeririz.
Bu, Rabbinin bir ikramıdır, o işitir ve bilir.” (Duhân, 44/1-6)
O gece meleklere görev taksimatı yapılır ve her biri, aldığı emirle görev yerine gitmek için Arş’tan ayrılırlar.
Ruh 20 âyette geçer ve oldukça kapsamlı bilgiler verilir. Bu suredeki ruh, emir kelimesiyle birlikte geçmiştir. Bu şekilde üç âyet daha vardır. İlk âyet şöyledir:
“Sana o ruhu soruyorlar. De ki: ‘Ruh Rabbimin emridir. Size ilimden sadece az bir şey verilmiştir.'” (İsrâ, 17/85)
Bize verilen az ilim ile ilgili olarak şöyle buyurulur:
“… Onlar Allah’ın bilgisinden onun imkân verdiği kadarı dışında bir şey kavrayamazlar…” (Bakara, 2/255)
“De ki: ‘Rabbimin sözleri için denizler mürekkep olsaydı; bir o kadarını daha katsaydık, Rabbimin sözleri tükenmeden denizler tükenirdi.'” (Kehf, 18/109)
Allah’ın emri olan ruhun bir kısmı Allah’ın indirdiği kitaplardır. Bunu Nahl suresinin ikinci âyeti bildirmektedir.
“Allah, kendi emrinden olan o ruhu meleklerle kullarından seçtiği kimseye indirir ve der ki, “İnsanları uyarın; benden başka ilah yoktur. Öyleyse benden çekinin.” (Nahl, 16/2)
Kadir gecesi Cebrail aleyhisselamın Muhammed aleyhisselama getirdiği de Allah’ın emrinden bir ruh yani Kur’ân âyetleri idi. Bunu konunun üçüncü âyeti açıkça ifade etmektedir.
“İşte bu şekilde sana da emrimizden bir ruh vahyettik. Yoksa sen bu Kitap nedir, o iman nedir, bilmezdin. Ama onu bir nur yaptık, düzenimize uyduğunu gördüğümüz kullarımızı onunla yola getiririz. Elbette sen doğru yolu gösterirsin.” (Şûrâ, 42/52)
Allah’ın emrinden olan ruh, Allah’ın kitaplarıyla sınırlı değildir. Çünkü Cebrail aleyhisselam, Kadir Gecesi inen ve sayısını bilmediğimiz meleklerden sadece bir tanesidir. Meryem örneğinde olduğu gibi melekler Peygamber olmayana da inerler. Konuyla ilgili dördüncü âyet böyle bir durumu bildirir.
“Bütün katların üstünde olan, hâkimiyeti elinde tutan Allah, insanlara yüzleşme günü uyarısı yapmak için emrinden olan o ruhu kullarından düzenine uyanın içine atar.” (Mü’min, 40/15)
O ruh ile kişi güçlenir ve her konuda Allah’tan yana tavır koymaya başlar. Bu kişilerin özellikleri şu âyette açıklanmıştır:
“Tek bir toplum bulamazsın ki hem Allah’a ve ahiret gününe iman etmiş olsunlar hem de Allah’a ve Elçisine sınır koyan kimseleri sevsinler. Onlar isterse babaları, oğulları, kardeşleri veya aşiretleri olsun. Bunlar Allah’ın kalplerine iman yazdığı ve kendisinden bir ruh ile desteklediği kimselerdir. Onları ebedi kalmak üzere içinden ırmaklar akan cennetlere sokar. Allah onlardan razı, onlar da ondan razı olmuştur. İşte onlar, Allah’tan yana olanlardır. Bilin ki, Allah’tan yana olanlar umduklarına kavuşurlar.” (Mücâdele, 58/22)
Bütün bu âyetlerden anlaşıldığına göre emir kelimesiyle birlikte zikredilen ruh o emrin içeriğidir. Kadir gecesinde indirilen emirlerden birinin içeriğinin de Kur’ân âyetleri olduğunu gördüğümüze göre Kadr suresinin 4. Âyetinin meali şöyle olur:
تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَ (معهم) الرُّوحُ ( مِّن كُلِّ أَمْر) فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم
“O gece melekler, yanlarında o ruh (emir) olduğu halde Rablerinin izniyle her bir emir için inerler.”
Kadir gecesinde hakkımızda iyi ölçülerin belirlenmesi için Allah’a çok dua etmeliyiz. İtikâfın Ramazan’da olması ve onun son on gününe tahsis edilmesi de bu tür duaların o günlerde yoğunlaşmasının önemini gösterir. Peygamberimiz her yıl bu günlerde itikâfa girerek bunu yapmıştır. Fecr suresindeki 10 gece, Ramazan’daki itikâf geceleridir.
KAYNAK: Abdulaziz Bayındır, Fıtrat Kitabı Kur’an-ı Kerim Meali 30. Cüz, Süleymaniye Vakfı Yayınları, Genişletilmiş 2. Baskı, İstanbul, 2011, s: 78-79.
Kadir gecesi ile ilgili başka bir yazımızı aşağıdaki linkten okumanızı tavsiye ederiz:
www.suleymaniyevakfi.org/arastirmalar/kadir-gecesi.html