Skip to content Skip to main navigation Skip to footer

Blog

Mantık ilmi Kur’an’ı daha iyi anlama konusunda bize yardımcı olabilir mi?

Kur’ân-ı Kerim fıtrata, akla, tefekküre, insanın etrafında gelişen olayları tahlil etmeye sürekli vurgu yapar. Kitabın ayetlerinin, düşünen ve aklını kullananlar için açık bir şekilde ortaya konduğunu söyler ve muhataplarına görevler yükler. Tüm bunlar ön yargılardan, ön kabullerden, siyasi, kültürel, hissi duygulardan arınabilmiş salt akıl ilkeleriyle yani doğru düşünme yolları ile mümkün olur. Kitaptaki ve tabiattaki ayetleri insan ancak bu metotlarla kavrar, sonuçlara ulaşır ve uygular.  Kabullerini ve itirazlarını bu ilkeler doğrultusunda yapar. Buradan hareketle, her insanın doğuştan getirdiği doğru düşünme ilkelerini konu edinen mantık ilmi insan hayatının her aşamasında bilmesi ve uygulanması gereken kurallardır ve sorunuza cevaben Kur’an’ı daha iyi anlama konusunda bize yardımcı olur.

Dr. Fatih Orum

Tahiyyat ve salli-barik dualarını okumadan önce Besmele çekilir mi?

Bir hadisinde Peygamberimiz: Benim namazı nasıl kıldığımı görüyorsanız siz de öyle kılın” (Buhari, Ezan, 18) buyurduğuna göre namazı onun kıldığı gibi kılmak gerekmektedir. O, teşehhüdde tahiyyat ve salli barik okunurken besmele çekilmesinden bahsetmediğine ve ashabına öğretmediğine göre siz de besmele çekmeden bunları okumalısınız.

Toplantı sonlarında Asr Suresinin okunması dini bir gereklilik midir?

Toplantı sonlarında veya dostların, arkadaşların ayrılmaları esnasında Asr Surelerini okumaları dini bir gereklilik değildir. Fakat bazı hadis kitaplarında (Taberânî, el-Mu’cemu’l-Evsat, Dâru’l-Harameyn, Kahire, 1415 h., c: 5, s: 215 hadis no: 5124; Heysemî, Mecmau’z-Zevâid, c: 10, s: 233) ashaptan iki kişinin karşılaştıkları za­man biri diğerine Asr Suresini okuma­dan ve ardından selam vermeden ayrıl­madıkları rivayet edildiği için bu, zamanla bir “gelenek” halini almıştır. Fakat nedense toplantılarda Asr Suresi okunduktan sonra genelde “el-Fatiha” denildiği için son okunan sure Asr değil, Fatiha Suresi olmaktadır!

www.fetva.net/yazili-fetvalar/her-duadan-sonra-el-fatiha-demenin-hukmu-nedir.html

İçki yapımında kullanılan anason bitkisinin çayını içmek caiz midir?

Anason çayını içmekte bir sakınca yoktur. İçki yapımında kullanılıyor olması sebebiyle anason bitkisinin çay olarak içilmesi caiz olmasaydı, şarap yapımında kullanılıyor diye üzümün yenilmesi veya suyunun içilmesi de caiz olmazdı! Böyle bir durum da söz konusu değildir. Anason da üzüm de helaldir.

Hz. Fatıma kaç yaşında vefat etmiştir?

Diyanet İslam Ansiklopedisi’nin “Fatıma” maddesinde, Fatıma validemizin 609 veya 605 yılında doğduğuna dair iki rivayet verilmekte fakat 609 rivayeti tercih edilmektedir.

Fatıma validemiz Peygamberimizin vefatından beş buçuk ay sonra yani 632 yılında vefat etmiştir. Dolayısıyla birinci rivayete göre 23, ikinci rivayete göre ise 27 yaşında vefat etmiş olmaktadır. (M. Yaşar Kandemir, “Fatıma”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, c: 12, s: 219)

Gezmek için yabancı ülkeye gitmek caiz midir?

Allah Teâlâ, bazı sebeplerle yolculuk yapmayı emretmektedir. Bunlar:

1- Kültür amaçlı yolculuk:

“Yeryüzünde gezip dolaşsalar olmaz mı? O zaman onlarda, akıllanmalarına yarayan kalpler ve dinlemelerine yarayan kulaklar oluşur. Gözler körelmiyor ama göğüslerdeki kalpler, gerçekten köreliyor.” (Hac 22/46)

2- Bilim ve araştırma amaçlı yolculuk:

“De ki: Yeryüzünde gezin dolaşın da bakın ki, Allah yaratmaya nasıl başlamış. Sonra o, bir başka yapı oluşturacaktır. Allah her şeye bir ölçü koyar.” (Ankebut 29/20)

3- Dinler tarihi amaçlı yolculuk:

“Her ümmetin içinden elbette elçi çıkardık. «Allah’a kul olun, zorbalardan uzak durun» dedik. Allah, onlardan kimini yola gelmiş saydı, kimi de sapık sayılmayı hak etti. Yeryüzünde gezip dolaşın da bakın ki, yalana sarılanların sonu nasıl olmuş.” (Nahl 16/36)

4- İbadet amaçlı yolculuk:

Hac ibadeti ile ilgili olarak Allah Teâlâ şöyle buyurur:

“Yoluna gücü yeten her kimsenin Beytullah’ı haccetmesi Allahın insanlar üzerinde hakkıdır.” (Ali İmran 3/97)

Dolayısıyla bir Müslümanın bu amaçlardan herhangi biri için yabancı bir ülkeye geziye gitmesinde hiçbir sakınca bulunmamaktadır.

Cuma günü hutbeden önce okunan iç ezana gerek var mıdır?

Allah Teâlâ şöyle buyurur:

“Müminler! Cuma günü namaz için çağrı yapıldığında hemen Allah’ı anmaya yönelin ve alım satımı bırakın.” (Cuma, 62/9)

Osman radıyallahu anh çarşı pazardaki insanları namaza çağırarak ayetle verilen görevi yerine getirmiştir.

Dolayısıyla onu bid’at saymak mümkün değildir. Ancak bugün hoparlörler sayesinde ezan her yerden duyulduğu için hutbeden önce okunan iç ezana ihtiyaç kalmamıştır; artık o uygulamanın terk edilmesi ve okunacak dış ezanın ardından hutbeye geçilmesi gerekir.

Cuma namazı hakkında geniş bilgi edinmek için aşağıdaki linkte bulunan yazıyı okumanızı tavsiye ederiz:

www.suleymaniyevakfi.org/arastirmalar/delillerle-cuma-namazi.html

Kadınlar niçin cuma namazı için camilere gidemiyorlar?

A’râf sûresi 54. ayete göre gece mi önce gelir, gündüz mü?

A’raf Suresi 54. âyetin ifadesi şöyledir:

“O, gündüzü kendini sürekli kovalayan gece ile örter.”

Kovalayan daima arkada olduğu için gece her gün gündüzü kovalıyor, yakalıyor, üstünü örtüyor ama bir türlü geçemiyor. Yani bu ayet Yasin Suresinin 40. ayetini biraz daha açıklamış olmaktadır. Dolayısıyla bu ayete dayanarak gecenin gündüzden önce geldiğini söylemek mümkün değildir.

“İslami hesaba göre gece mi önce gelir, yoksa gündüz mü?” Sorusunun cevabı hakkında daha geniş bilgi için lütfen aşağıdaki linki tıklayınız:

www.fetva.net/goruntulu-fetvalar/islami-hesaba-gore-gece-mi-once-gelir-gunduz-mu.html

Kayra isminin manası nedir? Bu ismi koymanın bir sakıncası olur mu?

Türk Dil Kurumu Kişi Adları Sözlüğü’ne göre Türkçe kökenli olan Kayra ismi , “büyük bir kimseden gelen iyilik, ihsan” anlamına gelmektedir.

Kız ve erkek ismi olarak kullanılabilir. Çocuğunuza bu ismi koymanızda hiçbir sakınca yoktur.

Koca iddeti bitmeden karısına dönerse bu yine de bir boşanma sayılır mı?

Talak suresinde “talak” ile “tefrîk” kavramları; Bakara suresi 229 ve 231. âyetlerde ise “talak” ve “tesrîh” kavramları vardır. Tesrîh, Ahzab sûresi 28. ayette Nebîmizin eşleri için de kullanılmıştır. Talak, boşama; tefrîk veya tesrîh ise iddet bitiminde eşlerin ayrılmasıdır. Talakın vukuu/gerçekleşmesi; tefrîk veya tesrîh’e bağlı değildir. Bu, kadınları koruyucu bir işlemdir. Aksi takdirde birçok kimse karısını boşar, süre bitiminde ona döner ve bu işi sayısız kereler yapabilirdi. Talakın tefrike bağlı olmaması bu kapıyı kapamıştır. Allah Teâlâ şöyle buyurur:

“O talak iki defa olur. Her birinden sonra kadını ya iyilikle tutmak, ya da güzellikle ayırmak gerekir.” (Bakara 2/229)

Kur’ân’daki talak sistemini, diğer hukuklardaki boşama sistemine göre değerlendirerek “yeni bir nikah olmadan yeni talak olmaz” demek Kur’ân’ın talak sistemine aykırıdır.

Boşanma iddeti bekleyen evden çıkarsa yine de talak gerçekleşir mi?

Talakla ilgili olarak Allah Teâlâ şöyle buyurur:

“Ey Nebî! Karılarınızı boşadığınızda iddetler içinde boşayın ve iddetlerini sayın. Rabbiniz Allah’tan çekinin de açık bir fuhuş yapmamışlarsa onları evlerinden çıkarmayın. Onlar da çıkmasınlar. Bunlar Allah’ın koyduğu sınırlarıdır. Kim Allah’ın sınırlarını aşarsa kötülüğü kendine yapar. Bilemezsin, belki Allah bunun ardından yeni bir durum ortaya çıkarır. ” (Talak 65/1)

Kadınları iddetleri içinde boşama, talakın olmazsa olmaz şartıdır. Allah Teâlâ şöyle buyurur:

“Boşanmış kadınlar, kendi başlarına üç kur’ (temizlik dönemi) beklerler.” (Bakara, 2/228)

Âdet halinde ilişki yasak olduğu için kadın zaten kendi başınadır. İddet süresi içinde kocası ile aynı evi paylaşacağından buradaki kur’, onunla ilişkiye girebileceği temizlik dönemidir.

Öyle ise talakın iddet içinde olması, kadının bu sırada âdetten temizlenmiş; ama kocasıyla ilişkiye girmemiş olması demektir.

Yukarıdaki ayette bunun dışında üç şart daha sayılmıştır. Bunlar; iddeti sayma, kadını evden çıkarmama ve kadının evden çıkmaması şartlarıdır. Bunlara uymayan, kendini zora sokmuş olur; ama yaptığı talak geçerlidir. Çünkü Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:

“Bunlar Allah’ın sınırlarıdır. Kim Allah’ın sınırlarını aşarsa kendine yazık etmiş olur.”

Çünkü iddetin sonuna kadar erkeğin eşine dönme hakkı vardır. Eğer iddeti saymazsa sürenin bittiğini fark edemediği için bu hakkı kaybedebilir. İddet süresi içinde koca eşini evden çıkarmazsa anlaşmazlığın çözümü kolaylaşır. Durumu gözden geçirip daha sağlıklı bir sonuca varabilir.

Kadın evden ayrılmazsa o da kocasını ikna etme fırsatını yakalar. Bu süre içinde onun, kocasına karşı davranışlarında tek yasak cinsel ilişkidir. Bu da kocasının kendine olan ilgisini artırır. Koca dönme kararı verir ve bunu şahitlerle tespit ettirirse o yasak da kalkar.

www.fetva.net/yazili-fetvalar/kadinin-iddet-donemi-icerisinde-evden-cikmasi-veya-cikarilmasi.html