İlgili ayet şöyledir:
“Onlar, başlarına bir sıkıntı gelince şöyle derler: “Biz, Allah’a aidiz. Zaten, ona döneceğiz.” (Bakara, 2/156)
Bu ayetin tefsirinde Fahreddin Razi şöyle demektedir:
“Ayetin “Biz, Allah’a aidiz.” kısmı, bizim, Allah’ın mülkü olduğumuzu itiraftır. “Zaten, ona döneceğiz.” kısmı ise öleceğimizi ve fâni olduğumuzu ikrardır.
Allah’a dönmek, mekâna veya cihete geçmek manasında değildir. Çünkü bu Allah hakkında imkânsızdır. Daha doğrusu bundan murat kulun, Allah’tan başka hiç kimsenin hüküm sahibi olamayacağı bir yere varacağıdır. Bu da âhiret yurdudur. Çünkü o zamanda, onlara hiçbir kimse ne bir fayda verebilecek, ne de bir zararı savuşturabilecektir. Fakat dünyada bulundukları müddet esnasında ise, zahire göre Allah’tan başkaları onlara zarar ve fayda verebilir. İşte Cenâb-ı Hak bunu, kendisine bir rücû (dönüş) olarak kabul etmiştir. Nitekim Arapça’da “Melik’e ve devlete dönülür, varılır” denilir. Bundan maksat, “ona intikal edilir, gidilir” manası olmayıp, “onun kudretine başvurulur ve anlaşmazlık ona götürülür” demektir.”
Razi buna benzer bir ifadenin yer aldığı Bakara suresinin 46. ayetinde de şunları söylemektedir:
“Allah’a rücû etmekten maksat, insanların Allah’tan başka bir sahibi olmadığı, O’ndan başka hiç kimsenin onlara herhangi bir fayda ve zarar veremediği bir yere rucu etmektir. Nitekim onlar, ilk yaratılışlarında da böyleydiler. Böylece onların ilk önce oldukları hale döndürülüşleri, Allah’a rücu kabul edilmiştir. Çünkü onlar, hayattayken, her ne kadar Allah bütün hallerde onların sahibleri idiyse de, O’ndan başka varlıklar hükmediyor ve onlara (zahiren) zarar ve fayda verebiliyordu.”
Lütfen aşağıdaki linki de tıklayın:
www.fetva.net/kuran-yazili-fetvalar/inna-lillahi-ve-inna-ileyhi-raciun-ayeti-ne-manaya-geliyor.html