İş Hayatı
Bu tür satışlarda işlem ya malın fiyatı belirtilerek/kaydedilerek yapılıp belgeler bu şekilde düzenlenir ya da malın kendisi, miktarı yazılarak. Şayet malın fiyatı belirtilerek kayıt tutulmuş ve işlem yapılmışsa ödeme günü veya başka bir gün bu bedel üzerinde herhangi bir değişiklik yapılamaz. Yok, eğer malın kendisi, miktarı belgeye kaydedilerek satış yapılır, anlaşma bu şekilde olursa ödeme günü, o malın raf fiyatı/piyasa fiyatı ne ise hesap o fiyattan kapatılabilir.
Bu yöntem, ticari malların satılıp karşılığında paranın alındığı normal ticari işlemlerde geçerlidir, yoksa faiz kapsamına giren işlemlerde değil.
Doç. Dr. Servet Bayındır
Daha geniş bilgi için lütfen aşağıdaki linki de tıklayınız:
Mallarda belirli standartlar vardır. Standart dışı durumlarda müşterinin haberdar edilmesi asıldır. Bahsedilen durumda, müşteri malı görüp inceleyip beğeniyorsa ayrıca bir açıklamaya gerek yoktur. Fakat müşterinin sorması halinde gerekli açıklamanın yapılması lazımdır.
Banka aracılığıyla yapılan her türlü işlem, haram sınıfına girmeyebilir. Ancak soruda bahsedildiği şekilde müşteriyi faizli kredi almak üzere bankaya yönlendirmek veya onun banka ile gerçekleştireceği faizli işlemleri onun adına yapmak fıkha aykırıdır, faize aracılıktır. Bu işle uğraşanların bu konuda dikkatli olmaları gerekir.
Allah Teala şöyle buyurmuştur:
“Kim iyi bir işe aracılık ederse onun da o işten bir nasibi olur. Kim kötü bir işe aracılık ederse onun da ondan bir payı olur. Allah her şeyin karşılığını vericidir.” (Nisâ, 4/85)
“İyilikte ve fenalıktan sakınmakta yardımlaşın, günah işlemek ve aşırı gitmekte yardımlaşmayın.” (Mâide, 5/2)
Diğer sorunuza gelince: Bankanın şirkete verdiği komisyon, bir şirket çalışanı olarak sizi ilgilendirmez. Siz şirkette verdiğiniz emeğin karşılığını alıyorsunuz. Şirketin bankadan aldığı para, onun malıdır. Size verdiği meblağ ayrı, o para ayrıdır. Ancak şüphelerden kalben mutmain olmak için bu tür işlerle uğraşmayan alternatifler aramanızı tavsiye ederiz.
Doç. Dr. Servet Bayındır
Benzer soru-cevaplar için lütfen aşağıdaki linkleri de tıklayınız:
www.fetva.net/yazili-fetvalar/bankalardan-kredi-alanlara-otomobil-satabilirmiyim.html
Erzakları iş yeri verdiği için size bir sakıncası yoktur. Verilen şeyler helal ise alabilirsiniz, helal olmayan şeyler de varsa helallerini kullanabilirsiniz/tüketebilirsiniz. Diğerlerini ise almamanız veya almışsanız imha etmeniz gerekir.
Yılbaşı kutlamakla alakalı cevabımız için lütfen aşağıdaki linki tıklayınız:
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kendi isteği ile işten çıkanlara değil, işini kaybedenlere maaş vereceğini belirtiyor. Kendi isteği ile işten ayrılıp işveren tarafından çıkarılmış gibi görünerek işsizlik maaşı almak caiz değildir. Bu durumda alınacak para haram olur.
Benzer bir soru-cevap için lütfen aşağıdaki linki tıklayınız:
www.fetva.net/yazili-fetvalar/sigortasiz-calisip-issizlik-maasi-almak-caiz-midir.html
Hekimin kendi kurumunda yapması gerektiği/yapabileceği halde görevini ihmal etmemesi, hastayı yanıltmaması, resmi ve özel nitelikli bütün alternatifleri eşit derecede hastaya bildirmesi, gizli veya açık şekilde belli bir merkeze yönlendirmemesi şartıyla bu şekildeki bir uygulamada mahzur olmaz. Ancak bahsedilen özel kurum, hekime verdiği ek meblağı hastadan tahsil etmemeli, hekimin tavsiyesi ile gelen hastaya diğer hastalara uygulanan tarifeden farklı bir tarife uygulamamalıdır. Bir de doktora ödenen meblağın hastadan değil, bizzat o kurumun kasasından çıkıyor olması gerekir.
Doç. Dr. Servet Bayındır
Şayet işinizin durumu bunu gerektiriyor, bu sırada dinlenmek durumunda olanları rahatsız etmiyor, ayrıca bedeniniz ve aile fertlerinize karşı görevlerinizi ihmal etmiyorsanız gece çalışmanızda bir sakınca yoktur.
Doç. Dr. Servet Bayındır
Lütfen aşağıdaki linki de tıklayınız:
Yalan söyleyip gerçek dışı beyanlarda bulunulmadığı taktirde emlakçılık yapılabilir. Burada zihinleri karıştıran şey, komisyonculuktur. Fiyat artışına sebep olmayan hizmetler, yardımlar, aracılıklar, pazarlama ve dağıtım işleri dinen yasak değildir. Üreticinin malını tüketiciye arz eden, satıcıya müşteri bulan ve bunun için de muayyen bir ücret veya yüzde alan hizmetler meşrûdur.
Alınacak olan komisyon için pazarlık yapmak mümkün olduğu gibi emlakçılar arasında oluşmuş örfe göre belirlemek de mümkündür.
Yapılan bu işlem, faizli bir işlemdir ve fıkhen caiz değildir. Caiz olabilmesi için aranızda kâr-zarar paylaşımına dayalı bir ortaklık kurmanız gerekir. Siz sermayeyi verirsiniz, kuyumcu çalıştırır; geliri de aranızda anlaştığınız kâr oranı üzerinden paylaşırsınız. Zarar edilmesi durumunda sizin sermayeniz, kuyumcunun da emeği boşa gitmiş olur.
Doç. Dr. Servet Bayındır
Konu hakkında daha geniş bilgi edinmek için aşağıdaki linklerde bulunan fetvaları da okumanızı tavsiye ederiz:
www.fetva.net/yazili-fetvalar/sabit-bir-kar-garantisi-ile-ortaklik-yapmak-caiz-mi.html
www.fetva.net/yazili-fetvalar/zarara-katlanmadan-sadece-kara-dayali-ortaklik-kurulabilir-mi.html