Skip to content Skip to main navigation Skip to footer

İmam Nikahı

Aileden habersiz yapılan nikâh geçerli olur mu?

Nikâh, hem aile hem de toplum için büyük öneme sahip bir sözleşmedir. Bu sebeple yalnızca kadın ile erkeğin evlenmek üzere anlaşmaları yeterli görülmez. Bu konuda her toplumun, kendi inancına, gelenek ve göreneklerine göre koyduğu kurallar vardır. İslam’dan önce Mekke’de kız, babasından veya velisinden istenir, kıza mehri verilir ve nikâhı kıyılırdı. İslam bu uygulamayı kabul etmiştir. Buna göre kızın ailesinin izni ve onayı olmadan kıyılan nikâh geçerli değildir.

Bu konu çok önemli bir konudur. Bugüne kadar yanlış anlaşılmalara sebebiyet olan bu konuda meşhur mezhepler Kur’an-ı Kerim ile bağdaşmayan görüşler bildirmişlerdir. Mesela Hanefi mezhebi, iki şahitle kıyılan denetimsiz nikahı geçerli saydığı için bu görüş; okullarda, iş yerlerinde ve bir çok mekanda gizli nikâhlara veya kız kaçırmalarına yol açmıştır. Kaçırılan kıza iki şahit huzurunda “evet” dedirtilerek iş bitirilmiştir.

Şafiî, Malikî ve Hanbelî mezheplerinin nikâhta velâyet görüşü ise, başlık parasına yol açmıştır. Madem velinin taraf olmadığı nikâh geçersizdir, öyleyse onu ikna etmek gerekir. Bunun en kısa yolu başlık vermektir! Başlığı mehirle karıştırmamak gerekir. Mehir kızın kendine verilir. Başlık ise babasına, kardeşine, amcasına vs. verilir.

www.suleymaniyevakfi.org sitemizin ana sayfasında bulunan Nikâh / Evlilik başlıklı özel bölümde, bu konu ile ilgili çok önemli bir ilmi çalışmamız yer almaktadır: “NİKÂH SÖZLEŞMESİNDE VELİNİN YERİ.”

www.suleymaniyevakfi.org/arastirmalar/nikah-sozlesmesinde-veli.html

Bu makaleyi okuyarak; Kur’an’a uygun, Kur’an’ın onayladığı bir nikâhın nasıl olması gerektiğini, velinin nikâh sözleşmesindeki yerini, aileden habersiz bir şekilde nikâh kıyılıp kıyılamayacağını vb. konuları Kur’an ve Sünnet ışığında öğrenebilirsiniz.

İmam nikâhının dindeki yeri nedir?

Nikâh, aralarında evlenme engeli olmayan kadınla erkeğin evlenme kararlarını şahitler huzurunda açıklamalarından ibarettir. Dini nikâh, dinimizin öngördüğü şartlara uyularak kıyılan nikâhtır. Bunun, şahitlerin ve karı-koca adayının durumu, kocanın kadına mehir ödeme yükümlülüğü ve velinin onayı gibi Medeni Kanunda bulunmayan tarafları vardır.

Ayrıca Medeni Kanun, sütkardeşliğini ve din farkını evlenmeye engel saymaz.

Bunlar hem dinimizin yüklediği hak ve sorumluluklar hem de psikolojik bakımdan medeni nikâhın yeterli görülmemesine sebep olmaktadır.

İmam nikâhı nasıl düşer?

Allah Teâlâ, Talak sûresinde usulüne uygun bir boşanmayı şöyle tarif etmektedir:

“Ey Nebî! Kadınları boşayacağınızda onları iddetlerini gözeterek boşayın ve iddeti de siz sayın. Rabbiniz Allah’tan korkun. Apaçık bir hayâsızlık yapmaları hali bir yana, onları evlerinden çıkarmayın, kendileri de çıkmasınlar. Bunlar Allah’ın sınırlarıdır. Kim Allah’ın sınırlarını aşarsa şüphesiz kendine zulmetmiş olur. Bilemezsin, olur ki Allah bundan sonra bir durum ortaya çıkarıverir.

İddet müddetlerini doldurduklarında onları ya meşru ölçüler içerisinde tutun veya onlardan meşru ölçülere göre ayrılın. İçinizden adalet sahibi iki kişiyi de şahit tutun. Şahitliği Allah için yapın. İşte bu, Allah’a ve ahiret gününe inananlara verilen öğüttür. Kim Allah’tan korkarsa Allah ona bir çıkış yolu ihsan eder. Ve ona beklemediği yerden rızık verir. Kim Allah’a güvenirse O, ona yeter. Şüphesiz Allah, emrini yerine getirendir. Allah her şey için bir ölçü koymuştur.” (Talak, 65/1-3)

Bu ayetlerde gösterilen şekilde bir boşanma olursa imam nikâhı düşer.

Bu konu ile ilgili olarak www.suleymaniyevakfi.org sitemizde yer alan “Talak (Erkeğin Boşama Hakkı)” ve “Kadının Evliliğe Son Verme Yetkisi (İftidâ)” başlıklı yazılarımızı okursanız daha geniş bilgi elde edebilirsiniz. Yazıların linkleri aşağıdadır:

www.suleymaniyevakfi.org/kuran-arastirmalari/talak-erkegin-bosama-hakki.html

www.suleymaniyevakfi.org/kuran-arastirmalari/kadinin-bosanmasi-iftid.html

İmam nikâhlı beraberlikler ve ikinci evlilikler doğru mudur?

Kur’an-ı Kerim, adil davranacağına inanan kişilerin dörde kadar kadınla evlenmelerine müsaade etmiştir. Erkeğin birinci eşine karşı olan bütün hak ve sorumlulukları diğer eşleri için de geçerlidir. Türkiye’de birden fazla evlilikler her zaman olmuştur.

Müslüman olmayan toplumlarda erkeğin birden fazla kadınla birlikteliği yaygındır. İslamiyet, evlilik dışındaki birliktelikleri kesin olarak yasaklayıp evliliği dört kadın ile sınırlamıştır. Karşılıklı hak ve sorumluluklar tespit edilip kanunun koruması altına alınarak kadınların sömürülmesinin önüne geçilmiştir.

Bugün ülkemizde asırlarca bizimle savaşmış ve hala bizi sıkıntılara sokmak için yapmadığını bırakmayan batı toplumundan alınmış kanunlar yürürlüktedir. Bunların toplum yapımıza uyarlanması için bir çaba da sarf edilmemiştir. Mesela Türk Medeni Kanunu, 1926 yılında, İsviçre Federal Kanunu’ndan iktibas edilmiş olduğundan bize ve çağımızın ihtiyaçlarına uymayan bir çok hükümleri vardır.

Türkiye’deki Müslümanları Hristiyan yapamayacağımıza ve Kur’an’daki hükümleri değiştirmeye kimsenin gücü yetmeyeceğine göre Kur’an’ın tanıdığı birden fazla kadınla evlenme hakkına mani olunamamıştır. Üstelik bugün bu, çok yaygınlaşmıştır.

Menfaatleri söz konusu olduğu zaman dindarlaşan ama aleyhlerine olduğu zaman dinin hükümlerini görmezlikten gelenlerin sayısı oldukça kabarıktır. Devlet ve kanunlar bu gibi hallerde devreye girip zulme mani olmak için vardır. Bu sebeple ikinci eşle ilgili hukuki düzenleme yapılması çok acil ihtiyaçlardandır. Aksi taktirde sadece kendimizi kandırırız ve İslam’ın bir hükmü, menfaatinden başka bir şey düşünmeyen kişilerin elinde bir zulüm vasıtası olarak kullanılabilir.

Lütfen aşağıdaki linki de tıklayınız:

İmam nikâhı Kur’an’da nasıl yer almaktadır? İkinci evlilikler nasıl olmalı?

Nikâhta zaman sınırı var mı?

Böyle bir şey yoktur. Çünkü nikâh, Allah’ın göstermesiyle ve şahitlerin huzurunda yapılmış bir akittir. O, zamanla sınırlı bir şey değildir. Dolayısıyla zaman geçtikçe hükmünü kaybetmez.

Nikâh ancak Allah’ın gösterdiği ve Nebîmizin uyguladığı yol ile bozulabilir. Bununla ilgili açıklamalarımız için aşağıdaki linki tıklayabilirsiniz:

www.fetva.net/yazili-fetvalar/3-defa-bos-ol-demek.html

Zina yapmak nikâhı bozar mı?

Evli bir erkeğin nikâhsız olarak başka bir kadınla birlikte olması zinadır. Zina da büyük günahlardan biridir. Değil o işi yapmak, ona yaklaşmak bile haram kılınmıştır:

“ Zinaya yaklaşmayın. Çünkü o, son derece çirkin bir iştir ve çok kötü bir yoldur.” (İsrâ, 17/32)

Erkek büyük bir günah işlemiştir; ama bu büyük günahın nikâhına bir zararı yoktur. Yaptığı bu kötü işten dolayı tevbe eder, Allah’tan bağışlanma diler, eşi de evliliğe devam etmek isterse yeni bir nikah kıymadan evliliklerine devam ederler.

Geçersiz nikâhta da mehir vermek gerekir mi?

Kızın velisinin izni olmadan kıyılan nikah geçersizdir. Buna rağmen eğer ilişkiye girilmişse erkeğin bu kadına mehir vermesi gerekir. İlişkiye girilmemişse mehir verilmesi gerekmez. Bu konuda Peygamberimiz şöyle buyurmuştur:

“Hangi kadın, velisinin izni olmadan nikâhlanırsa onun nikâhı batıldır, onun nikâhı batıldır, onun nikâhı batıldır. Erkek onunla ilişkiye girmişse bu ilişkiye karşılık kadının mehir alma hakkı vardır. Eğer anlaşamazlarsa sultan (yetkili kişi) velisi olmayanın velisidir.” (Ebû Dâvûd, Nikâh 20; Tirmîzî, Nikâh 14; İbn Mâce, Nikâh 15; Ahmed b. Hanbel, Müsned, 6/66)

Resûlullâh zamanında imam nikâhı yok muydu?

Hassasiyetiniz için teşekkür ederiz.

Yalnız yazıda anlaşılmayan bir şey olduğu muhakkak. Dikkat edememiş olabilirsiniz. Orada nikâhtan değil; “imam nikâhı kavramı“ndan bahsedilmektedir. “Evlilik” anlamına gelen “nikâh” dini bir kelimedir. Bu kelime ayetlerde de hadislerde de defalarca kullanılmıştır. Resûlullâh hayattayken Medine’deki nikâhları kendisi kıyardı. Fakat ne ayetlerde ne hadislerde ne de fıkıh kitaplarında bu nikâhtan “imam nikâhı” olarak bahsedilmez. Bunun adı sadece “nikâh”tır.

İmam nikâhı kavramı dilimize Medeni Kanunun tercümesi esnasında girmiştir. Zira Türk Medeni Kanunu, İsviçre Medeni Kanununun tercümesinden ibarettir. Hristiyanlarda nikâh, kilisede ve papaz tarafından kıyıldığı için bu, kanunlara Kilise Nikâhı, Papaz Nikâhı şeklinde geçmiştir. Fakat Türk halkı Müslüman olduğu için bu kavram Türkçeye tam olarak çevrilememiş, buna İmam Nikâhı denmiştir. Hâlbuki dinimizde nikâhları imamlar değil; yetkililer kıyar. Devlet başkanı veya onun tayin ettiği görevliler..

Durum bundan ibarettir.

www.fetva.net/yazili-fetvalar/resmi-nikah-varsa-imam-nikahi-sart-midir.html

www.fetva.net/yazili-fetvalar/aileden-habersiz-nikah-gecerli-olur-mu.html

Gizli nikâh geçerli olur mu?

Nikâh, bir denetim altında kıyılan ve halka ilan edilen bir anlaşma türüdür. Asla gizli ve denetimsiz olarak yapılamaz.

Kızın nikâhı için velisinin izni şarttır. Nikâhta veli demek, yapılacak olan nikâhın denetlenmesi yani bir denetim altında kıyılması demektir. Bu denetimi yapacak olan ilk merci ise kızın ailesidir. Aile, damat adayını araştıracak, uygun görürse nikâha izin verecektir. Bu, nikâhın olmazsa olmaz şartıdır. Yoksa siz tek başınıza evleneceğiniz erkek hakkında yeterli bilgi sahibi olamayabilirsiniz.

İmam nikâhı, bir erkekle bir bayanın beraberliklerine dinen meşruiyet kazandıran formaliteden ibaret bir şey değildir! Bir imam ve iki tanıdık şahitle bu iş olmaz. Bu tür nikâhlar geçersizdir. Fakat bu işi para ile yapan bazı kişiler sizi kandırabilir, bunun geçerli olduğunu söyleyebilirler. Bunlara karşı dikkatli olmalısınız.

Durumunuzu ailenize mutlaka açmanız gerekir. Onlara durumu güzelce ve tatlı bir dille anlatmalısınız. İzin vermemeleri halinde dinen zor duruma düşeceğinizi, evlenmeniz için onların rızasına ihtiyaç duyduğunuzu vs. güzelce izah edin. İzin verirlerse en kısa zamanda nikâhınızı kıydırır, evlenirsiniz. Karşı çıkarlarsa Evlendirme Dairesine başvurur, resmi nikâhınızı kıydırırsınız. Bu iki yoldan başka yapacağınız herhangi bir şey yoktur.

Ayrıca bugün için sadece imam nikâhı ile evlenmeniz sizi mağdur eder, ortada kalırsınız. Yarın bir gün herhangi bir ayrılık durumunda hiç bir hak iddia edemezsiniz. İşte bunun için ya aileniz devreye girecek ya da resmi nikâhla evlenecek, haklarınızı hukuki koruma altına alacaksınız.

Evleninceye kadar da vakitlerinizi oruçlu geçirmeye çalışın. Zira oruç tutmak, insanın nefsini terbiye eder. Bu konuda Nebimiz sallallâhu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur:

“Gençler! Kimin maddi imkânı varsa hemen evlensin. Kim de maddi imkân bulamazsa (nafile) oruç tutsun. Çünkü oruç, onun için şehveti kırıcıdır.” (Buhâri, Nikâh, 3; Müslim, Nikâh, 1)

Nikâhta denetim sadece kadınlar için mi gerekli?

Denetim kadın için değil, onunla evlenecek erkek için yapılır. Bunu kadının velisi yaptığı için kadını denetlemeyeceği açıktır.

Kadının velisi, kızlarına talip olan erkeğin evli mi bekâr mı olduğunu bilemeyecek kadar sorumsuzluk yapamaz.

Bahsettiğiniz problemler, denetim usulünün henüz oturmamış olmasından kaynaklanmaktadır.

Dul kadınlar ailesinden izin almadan nikâhlanabilirler mi?

Bekâr bir erkek dul bir bayanla evlenebilir, dinen bunda herhangi bir sakınca yoktur. Nitekim bekâr olan Peygamberimiz, dul olan Hatice Validemiz ile evlenmiştir.

Fakat evlilik için dinen gerekli kurallar bulunmaktadır. Şöyle ki:

1. Dul bayan, iddet bekleme süresini aşmış olmalıdır. İddet esnasında nikâh kıyılamaz.

2. Erkeğin evliliği için veli izni şart değildir.

3. Dul bayan için veli izni gerekir.

4. Nikâhta veli izni demek yapılacak olan nikâhın denetlenmesi demektir. Buna göre dul bayanla evlenebilmeniz için önce onun velisinin/ailesinin izni gerekir. Ailesi sebepsiz yere sorun çıkarırsa o zaman yetkili kişilere başvurursunuz. Belediyenin evlendirme dairesine gider, evlenme beyanlarınızı iletir, resmi nikâhı kıydırırsınız.

5. Ne aile izni ne de resmi nikâh olmaksızın iki şahit bir hoca bularak nikâh kıyamazsınız. Böyle bir nikâh geçerli olmaz.

Nikâh ve nikâhın denetlenmesi (imam nikâhı) ile alakalı olarak www.suleymaniyevakfi.org sitemizin ana sayfasında özel bir bölüm bulunmaktadır. Lütfen orada bulunan yazıları, soru-cevapları evlenmeyi düşündüğünüz bayanla birlikte okuyunuz.

Nikâhtan sonra gerdeğe girmek şart mı?

Şartlarına uygun olarak kıyılan nikâhtan sonra artık evlilik dinen başlamış sayılır. Erkek artık karısını evine götürme hakkı elde eder. Fakat gerdek, nikâhın geçerli olma şartı değildir. Ama nikâhtan sonra bu hak doğar.

Benzer bir soru-cevap için lütfen aşağıdaki linki de tıklayınız:

www.fetva.net/yazili-fetvalar/nikahta-zaman-siniri-var-mi.html

Nikâh yok ama ailelerin rızası var. El ele tutuşabilir miyiz?

Nikâhta ailenin rızasını almak demek, onların sizin evlenmenize rıza göstermeleri demektir. Yani onlar sizin karı koca olmanızı onaylıyorlarsa o zaman rızalarından bahsedilir. Yoksa arkadaşlığınızı onaylamaları yetmez. Bu yüzden aranızda sahih bir nikâh kıyılıncaya kadar el ele tutuşmanız caiz değildir.

Nikâhsız yakınlaşma caiz mi?

Sorunuzdan anlaşıldığına göre şu anda o erkekle aranızda herhangi bir bağ yok. Bu sebeple o, sizin için yabancı biridir. Eğer çok istiyorsanız aranızda bir resmi nikâh kıyar, okulunuzu bitirdikten sonra da düğününüzü yaparsınız. Başka şekilde birbirinize yakınlaşmanız helal olmaz.

Nikâhta kızın yerine baba evet diyebilir mi?

Evet geçerli olur. Bu, örfe bağlı bir durumdur. Eğer kızlar, erkeklerin yanında bulunmaktan ve rızasını bildirmekten utanır/çekinirlerse babalarını veya başka bir akrabasını vekil kılabilirler. Yeter ki bu iş kızın rızası dâhilinde olsun.

Lütfen aşağıdaki linki de tıklayınız:

www.fetva.net/yazili-fetvalar/nikahta-vekalet-caiz-midir.html

“Gönül nikâhı” diye bir şey var mıdır?

Gönül nikâhı diye bir şey olamaz. Maalesef bazı dindar görünümlü erkekler, bu gibi söylemlerle genç kızları/kadınları kandırmaktadırlar. Hanım kardeşlerimiz, bu gibi söylemlere karşı oldukça dikkatli olmalı ve kesinlikle bunlara itibar etmemelidirler.

Dinimize göre evlenmelerinde herhangi bir sakınca bulunmayan bir erkek ile bir kadın asla nikâhsız olarak bir araya gelemez. Nikâh ise ancak bir denetimden geçmesi şartı ile geçerli olabilir. Bu denetimi de öncelikle kızın velisi, yani ailesi yapar. Aileden habersiz olarak nikâh kıyılamaz. Eğer aile sebepsiz yere bir sorun çıkarırsa o zaman nikâhı bölgenin yetkili amiri kimse o denetler.

Ayrıntılı bilgi için lütfen aşağıdaki linki tıklayınız:

www.suleymaniyevakfi.org/arastirmalar/velisiz-nikah.html

İmam nikâhı konusunda söylenenlerin hangisine inanacağız?

İslam bir dindir ve dinde kuralları dindarlar değil; bizzat Allah koyar. İnsanlara düşen de bu kuralları uygulamaktadır. Fakat zaman zaman insanoğlu gerek menfaatleri gerekse başka sebeplerden dolayı Allah’ın koyduğu kuralları tanımaz, kendisi kurallar koyar. Bazen de işine gelmeyen kuralları görmezlikten gelir. Bir de işin taklit boyutu vardır. Dini bir konu hakkında Allah’ın ve Resûlünün ne dediğinden çok, eski âlimlerin dediklerine bakanların sayısı bir hayli çoktur.

Âlimlerin nikâh konusuna bakışları da bunlardan biridir. Kimi kendi menfaatleri yüzünden, kimi toplumsal şartların öyle gerektirmesinden ama çoğunluğu da eski âlimleri taklit yüzünden nikâh konusunda farklı ve yanlış hükümler çıkarmışlardır.

www.suleymaniyevakfi.org sitemizin NİKÂH/EVLİLİK başlığı altında 4 adet yazı bulunmaktadır. Oradaki yazıları dikkatli bir şekilde okursanız sorularınıza net cevaplar bulabilirsiniz. Nikâhta velinin yeri, velisiz nikâh, gizli nikâh gibi konuların işlendiği bu yazıları okuyunca gizli nikâh kıyılamayacağını, ailelerin kızlarını zorla evlendiremeyeceğini veya sebepsiz yere evlenmesini engelleyemeyeceğini vs. delilleri ile birlikte görebilirsiniz.