Tag: oruçla ilgili sık sorulanlar
Unutarak bir şeyler yemek veya içmek orucu bozmaz. Unutmak, kişiden sorumluluğu kaldıran şeylerin başında gelir. Allah Teâlâ hiç kimseyi gücünün yetmediği şeyden sorumlu tutmaz. Ayrıca O, kendisine: “Rabbimiz! Eğer unutur veya hata edersek bizi sorumlu tutma” (Bakara, 2/286) şeklinde dua etmemizi tavsiye etmiştir. Bunun yanı sıra Nebîmiz de şöyle buyurmuştur:
“Oruçlu kimse oruçlu olduğunu unutup bir şeyler yer veya içerse orucunu (bozmayıp) tamamlasın! Çünkü o oruçluya ancak Allah yedirmiş ve içirmiştir.” (Buhârî, Savm, 26; Müslim, Sıyâm, 171 (1155); Tirmizî, Savm, 26; İbn Mâce, Sıyâm, 15; Ahmed b. Hanbel, 2/489)
KAYNAK: Yahya Şenol, Ramazan ve Oruç, 3. Baskı, Süleymaniye Vakfı Yayınları, İstanbul, 2017, s. 95.
Kan vermek orucu bozan hallerden değildir. Yemek, içmek ve cinsel ilişkinin bozduğu orucu vücuttan çıkan hiçbir şey bozmaz. Sahabeden Abdullah İbn Abbâs, Resûlullâh’ın ihramlı ve oruçlu iken kan aldırdığını bildirmiştir. (Buhârî, Savm, 32; Ebû Dâvûd, Sıyâm, 29; Tirmizî, Savm, 61)
Hadisten anlaşıldığına göre oruçlu olmak da ihramlı olmak da kan vermeye engel değildir.
YAYIMLANDIĞI YER: Yahya Şenol, Ramazan ve Oruç, 3. Baskı, Süleymaniye Vakfı Yayınları, İstanbul, 2017, s. 105-106.
Hayır, bozulmaz. Oruçluyken âdet olan bir kadın orucuna devam etmelidir. Eğer gerçek manada hasta oluyorsa yani âdeti ciddi manada kendisine sıkıntı veriyorsa o takdirde orucunu bozabilir, daha sonra gününe gün kaza eder. Ama böyle bir durum yoksa orucuna devam etmelidir. Yaygın kanaatin aksine âdet hali oruca engel değildir.
Ramazanda bütün bir ayı oruçlu geçirmek için âdet geciktirici ilaç kullanılmasına kesinlikle gerek yoktur. Zira ilaç kullanıp âdeti geciktirmek kadının bünyesine zarar verir, fıtratını bozar.
YAYIMLANDIĞI YER: Yahya Şenol, Ramazan ve Oruç, 3. Baskı, Süleymaniye Vakfı Yayınları, İstanbul, 2017, s. 106-107.
Geniş bilgiye aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz:
www.fetva.net/goruntulu-fetvalar/adetli-kadinlar-ramazanda-oruc-tutabilirler-mi.html
www.fetva.net/goruntulu-fetvalar/iftara-10-dakika-kala-adet-goren-kadinin-orucu-bozulur-mu.html
Banyo yaparken bilerek su yutulmadığı sürece oruç bozulmaz. Cenâb-ı Hak kimseye gücünün yetmediği şeyler yüklemeyeceğini ve hatayla yapılan şeylerden dolayı sorumlu tutmayacağını bildirmiştir. O, şöyle buyurmuştur:
“Allah, kimseye gücünün yettiğinden fazlasını yüklemez. Kişinin bazı kazancı lehine, bazı kazancı da aleyhinedir. (Siz şöyle dua edin:) “Rabbimiz! Eğer unutur veya hata edersek bizi sorumlu tutma…” (Bakara, 2/286)
Dinin emrettiği konular hususunda Allah Teâlâ insanlara hiçbir zorluk yüklememiştir. O şöyle buyurmaktadır:
“… Allah, sizi sıkıntıya sokmak istemez…” (Mâide, 5/6)
“… Allah bu dinde size bir güçlük yüklememiştir…” (Hacc, 22/78)
YAYIMLANDIĞI YER: Yahya Şenol, Ramazan ve Oruç, 3. Baskı, Süleymaniye Vakfı Yayınları, İstanbul, 2017, s. 97-98.
Lütfen aşağıdaki linki de tıklayınız:
www.fetva.net/goruntulu-fetvalar/abdest-alirken-bogazdan-asagi-su-kacarsa-oruc-bozulur-mu.html
Allah Teâlâ sadece hasta ve yolcuların oruç tutamayacağını bildirmiştir. Bunun dışında kalan kimlerin oruç tutmaması veya tuttukları orucu bozması diye bir şey söz konusu olamaz.
Sıcaktan, açıklık veya susuzluktan dolayı gün içinde hastalanan olursa onlar Ramazandan sonra gününe gün kaza etmek şartıyla oruçlarını bozabilirler.
YAYIMLANDIĞI YER: Yahya Şenol, Ramazan ve Oruç, 3. Baskı, Süleymaniye Vakfı Yayınları, İstanbul, 2017, s. 106.
Aşağıdaki linklerde bulunan soru-cevapları da okumanızı tavsiye ederiz:
www.fetva.net/yazili-fetvalar/asiri-sicak-ve-uzun-gunler-oruc-tutmaya-engel-midir.html
www.fetva.net/yazili-fetvalar/hastaliktan-dolayi-bozulan-orucun-yerine-kac-gun-oruc-tutulur.html
Oruçluyken uyumakta bir sakınca yoktur. Fakat uykuda olduğunuz zaman sabah, öğle ve ikindi namazlarını kılmazsanız büyük günah işlemiş olursunuz! Bu yüzden sahurdan sonra namazları kaçıracak şekilde kesintisiz uyumanız caiz değildir. Ama arada kalkar, namazları vaktinde kılarsanız günü uykuda geçirmenizde bir sakınca olmaz.
YAYIMLANDIĞI YER: Yahya Şenol, Ramazan ve Oruç, 3. Baskı, Süleymaniye Vakfı Yayınları, İstanbul, 2017, s. 110-11.
Ramazan ve Kurban Bayramlarında veya cuma gecesi, Ramazan geceleri gibi gecelerde eşler arasında cinsel ilişki yasak değildir. Eşler arasında cinsel ilişkinin yasak olduğu dönemler; kadının âdetli veya lohusa olduğu günler, hac ve umre için ihramlı bulunulan günler ve itikâfta bulunulan günlerdir. Bunların haricinde cinsel ilişki için herhangi bir “özel gün” yasağı yoktur.
Ramazan gecelerinde karı-koca ilişkisinin serbest olduğuna dair Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:
“Oruç gecelerinde kadınlarınızla ilişki size helal kılındı. Onlar sizin için bir elbise, siz de onlar için bir elbisesiniz…” (Bakara, 2/187)
YAYIMLANDIĞI YER: Yahya Şenol, Ramazan ve Oruç, 3. Baskı, Süleymaniye Vakfı Yayınları, İstanbul, 2017, s. 108.
Benzer bir soru-cevap için lütfen aşağıdaki linki tıklayınız:
www.fetva.net/yazili-fetvalar/dini-bayramlarda-esler-arasinda-cinsel-iliski-yasak-midir.html
Susuz da olsa hap içmek orucu bozar. Oruçla ilgili ayetlere bakıldığında hasta olanların oruçlarını tutmayabilecekleri, daha sonra iyileştiklerinde tutabilecekleri belirtilmiştir. Siz de öyle yapın. Doktorunuzun talimatı ile mutlaka hap içmeniz gerekiyorsa oruç tutmaz, iyileştiğinizde tutamadığınız oruçları gününe gün tutarsınız. Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:
“(Size yazılan o oruç) sayılı günlerde tutulur. Sizden kim hasta veya yolculuk halinde olursa tutmadığı günler sayısınca diğer günlerde tutsun. Orucu tutabilecek olanların bir çaresizi doyuracak kadar fidye (fitre) vermesi de gerekir. Kim bir iyiliğin fazlasını yaparsa onun için iyi olur. Oruç tutmanızın ne kadar iyi olduğunu bilseniz, (hasta ve yolcu olmanıza rağmen) tutarsınız.” (Bakara, 2/184)
YAYIMLANDIĞI YER: Yahya Şenol, Ramazan ve Oruç, 3. Baskı, Süleymaniye Vakfı Yayınları, İstanbul, 2017, s. 101.
Cünüplük hali oruca engel bir durum değildir. Âişe ve Ümmü Seleme Validelerimiz, Resûlullâh sallallâhu aleyhi ve sellem’in de zaman zaman cünüp olarak uyandığını ve imsak vakti girdikten sonra sabah namazını kılmak için gusül abdesti aldığını haber vermişlerdir. (Buhârî, Savm, 22; Müslim, Sıyâm, 75 (1109); Tirmizî, Savm, 63)
Dinimize göre herhangi bir sebepten dolayı cünüp olan yani gusül abdesti alması gereken bir kişi en fazla bir namaz vakti kadar süre cünüp olarak bekleyebilir. Bundan daha fazla bir süre beklemesi caiz değildir. Gece gusül abdesti alınması gereken bir durumdayken yatıp uyumakta bir sakınca yoktur. Fakat sabah namazını vaktinde kılmak farz olduğu için güneş doğmadan önce mutlaka uyanmak ve namaz kılmak için gusül abdesti almak gerekir.
YAYIMLANDIĞI YER: Yahya Şenol, Ramazan ve Oruç, 3. Baskı, Süleymaniye Vakfı Yayınları, İstanbul, 2017, s. 107.
Lütfen aşağıdaki linki de tıklayın:
www.fetva.net/yazili-fetvalar/banyo-yapmak-orucu-bozar-mi.html
Fıkıh ve ilmihal kitaplarına göre fitil kullanmak orucu bozar. Fakat oruç “yemek, içmek ve cinsel ilişkiden uzak kalmak” şeklinde tarif edilmiştir. Fitil kullanmak ne yeme ne de içme sayılır! Tedavi maksatlıdır ve ağız – burundan vücuda girmemektedir. Bu açıdan biz orucu bozmayacağı kanaatindeyiz. Fakat fitilin kullanım amacını da dikkate almak gerekir. Eğer gerçekten bir hastalığın tedavisi içinse problem olmaz. Fakat kişiye kuvvet verici, gıda sağlayıcı bir fitilse o zaman bundan kaçınmak gerekir.
YAYIMLANDIĞI YER: Yahya Şenol, Ramazan ve Oruç, 3. Baskı, Süleymaniye Vakfı Yayınları, İstanbul, 2017, s. 103.
Konuyla ilgi hadislere ve Nebîmizin uygulamasına bakıldığında bulabilenlerin hurma ile, bulamayanların ise su ile iftar etmeleri tavsiye edilmiştir.
Selmân İbn Âmir ed-Dabbî radıyallâhu anh’tan rivayet edildiğine göre Nebîmiz şöyle buyurmuştur:
“Herhangi biriniz iftar etmek istediği zaman orucunu hurma ile açsın. Hurma bulamazsa su ile iftar etsin. Su temizdir.” (Ebû Dâvûd, Savm, 21; Tirmizî, Zekât, 26, Savm, 10; İbn Mâce, Sıyâm, 25)
Enes radıyallâhu anh dedi ki: Resûlullâh sallallâhu aleyhi ve sellem akşam namazından önce bir kaç taze hurma ile orucunu açardı. Taze hurma bulamazsa kuru bir hurmacıkla iftar ederdi. Kuru hurma da bulamazsa birkaç yudum su içerek iftar ederdi. (Ebû Dâvûd, Savm 21; Tirmizî, Savm 10)
Burada dikkat edilmesi gereken nokta hurma ile oruç açmanın şart olmadığıdır. Bu sadece bir tavsiyedir.
YAYIMLANDIĞI YER: Yahya Şenol, Ramazan ve Oruç, 3. Baskı, Süleymaniye Vakfı Yayınları, İstanbul, 2017, s. 115.
Temizlik, imanın yarısıdır. Dolayısıyla yıkanması gereken bir durumda olan kişinin oruçlu olup olmamasına bakılmaz. Oruçluyken banyo yapılabilir, bir sakıncası yoktur. Nitekim Aişe ve Ümmü Seleme Validelerimiz, Resûlullâh sallallâhu aleyhi ve sellemin Ramazanda imsak vakti girdikten sonra yıkandığını haber vermişlerdir.[1] Bu da oruçlu kimselerin banyo yapmasında hiçbir sakınca olmadığını göstermektedir.
[1] Buhârî, Savm, 22; Müslim, Sıyâm, 75 (1109); Tirmizî, Savm, 63.
YAYIMLANDIĞI YER: Yahya Şenol, Ramazan ve Oruç, 3. Baskı, Süleymaniye Vakfı Yayınları, İstanbul, 2017, s. 97.
Lütfen aşağıdaki linki de tıklayınız:
Muâz b. Zuhre; Resûlullâh sallallâhu aleyhi ve sellemin iftar ettiği zaman şöyle dua ettiğini haber vermiştir:
“Allahım! Senin için oruç tuttum ve senin rızkınla orucumu açıyorum.”
Dârekutnî’nin ve Taberânî’nin el-Mü’cemu’l-Kebîr’inde İbn Abbâs’tan rivayet ettikleri haber şu şekildedir:
“Resûlullâh iftar ettiği zaman ‘Allahım! Senin için oruç tuttuk, senin rızkınla orucumuzu açıyoruz. Onu bizden kabul et. Sen işitir ve bilirsin’ derdi.
İbnüs-Sünnî, Muâz b. Zühre’den şöyle rivayet etmiştir: Resûlullâh “Allah’a hamd ederim. O bana yardım etti, oruç tuttum, rızık verdi, iftar ettim” derdi.
Abdullah b. Amr b. el-As’tan da Resûlullâh’ın şöyle dua ettiği rivayet edilmiştir:
“Oruçlunun iftar esnasındaki duası şudur: Allahım! Senden her şeyi kuşatan rahmetinle günahlarımı bağışlamanı isterim.” (Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Necati Yeniel, Hüseyin Kayapınar, Necat Akdeniz, Şamil Yayınevi, İstanbul, 1989, c: 9, s. 203.)
YAYIMLANDIĞI YER: Yahya Şenol, Ramazan ve Oruç, 3. Baskı, Süleymaniye Vakfı Yayınları, İstanbul, 2017, s. 115-116.